Fırtınalar ve yıldırımlar dünyanın ilk günlerinden beri varlar; hatta dünyada hayatı başlatmış olma olasılıkları bile var. 4,5 milyar yıl sonra bile yıldırımlara neyin sebep olduğuna ve nasıl hareket ettiklerine dair çok az şey biliyoruz. Dünya’ya her saniye her biri 100 milyon ile 1 milyar volt taşıyan 100 yıldırım düştüğünü düşündüğümüzde bu çok rahatlatıcı bir durum değil. (Amerika’daki prizlerin 110 volt, Avrupa’daki prizlerin ise 220 volt elektrik sağladığını hatırlatalım.)
Enerjileri, saniyenin birkaç milyonda birinde havanın ısısını 50.000 Fahrenhayta kadar çıkartabiliyor.
Ulusal Okyanus ve Atmosfer Dairesi’nin tahminlerine göre, ABD’de 80 yaşına kadar yaşayan bir insanın yıldırım düşmesine maruz kalma ihtimali 3.000’de 1. Lotoyu kazanma ihtimali ise 292.000.000’da 1. Yıldırım düşmeleri Amerika’da her yıl 30 insanın ölümüne sebep oluyor. 1920’lerde GE, yıldırımları araştırmak için Pittsfield’da Yüksek Gerilim Mühendisliği Laboratuvarı kurdu. Çalışma, Empire State Binası’nın 102. katındaki bir odada “özel bir proje” olarak yürütüldü. Çalışma ile ilgili detaylı bilgileri aşağıdaki videodan öğrenebilirsiniz. Gökdelene hala yılda ortalama 100 kere yıldırım düşüyor.
Schenectady’deki İnovasyon ve Bilim Müzesi’ndeki GE koleksiyonunun Küratörü Chris Hunter, “GE, 1922’de milyon voltluk yıldırım jeneratörü üreterek, kontrollü bir laboratuvar ortamında yıldırımların ve elektrik dalgalanmalarının elektrik sistemlerine olan etkilerini ilk kez incelemeye başladı.” diyor. Gelin, tarihe bir göz atalım.
GE mühendisleri 1939- 1940 New York Dünya Fuarı için yıldırım jeneratörü üzerinde testler yapıyor.
GE’nin 1951 Yıllık Raporu’nun kapağında yer alan, Yüksek Gerilim Laboratuvarı’nın dışardan çekilmiş fotoğrafı.
Empire State Binası’nın tepesinde yıldırımları inceleyen ekip, yıldırımları fotoğraflamak için Sir Charles Boys tarafından geliştirilen türünün ilk örneklerinden yüksek hızlı bir fotoğraf makinesi kullanıyordu.
GE tarafından üretilen milyon voltluk yıldırım jeneratörü.
Thomas Edison ve Charles Steinmetz yalıtkan yıldırım parçalarını inceliyor.