Tüm dünya geçtiğimiz Temmuz ayında Apollo’nun 11. yıl dönümünü kutlamaya odaklanmışken, NASA‘nın Kennedy Uzay Merkezi’nde; Apollo’yu fırlatıldığı bölgeden çok uzak olmayan bir yerde Apollo kadar çok ses getirmeyen bir şey daha oldu: Sağlık sektöründe aya füze göndermek kadar önemli, büyük bir gelişme yaşandı.
Florida’da bulunan Tampa General Hastanesi ve AdvantHealth Orlando, hastanelerinin sinir merkezi olarak hizmet vermesini sağlamak üzere görev kontrolüne benzer merkezler kurdu. Hastanedeki bakımı koordine etme konusunda personele yardımcı olmaya yarayan büyük ekranlar, monitörler ve yanıp sönen ışıklarla çevrili bu merkez, verimliliği artırıyor ve hastaların hastanede bir yerden bir yere gitme şeklini iyileştiriyor. Bu merkeze girenler, NASA komuta merkezine adım attıklarını sanmakta haklılar.
Ancak ABD, Kanada ve Birleşik Krallık‘taki hastaneler arasında hızla yaygınlaşan bu akıma dâhil olmak için NASA’nın yakınlarında olmanıza gerek yok.
Elli yıl önce tüm dünya, Görev Kontrol Merkezi’ndeki NASA mühendislerinin Apollo 11 uzay aracını nasıl fırlattığını izledi. Yarım asır sonra bugün Kennedy Uzay Merkezi’nde Apollo 11’in fırlatıldığı yerden bir saat uzaklıkta bulunan AdventHealth, en büyük komuta merkezi olarak türünün ilk örneği olmayı başarmış bir “Görev Kontrol Merkezi” işletiyor.
Florida’da bulunan iki hastane sistemi ve Washington’da bulunan CHI Franciscan geçtiğimiz Ağustos ayında GE Sağlık‘ın NASA tarzı hastane komuta merkezlerini kurdu. Bu merkezler, hasta koordinasyonunu ve bakımını, daha düşük maliyetlerde iyileştirmek için yapay zekâyı ve tahmine dayalı analiz yöntemini kullanıyor.
CHI Franciscan CEO’su Ketul J. Patel, sağlık hizmetlerine olan talep artmaya devam ettikçe, erişimi artırmak ve güvenli, kaliteli bakım sunulmasını sağlamak için önceliklerini tamamlayan yenilikçi çözümler aradıklarını söylüyor. Görev Kontrol Merkezi, sundukları bakımı yönetme konusunda hem sağlık uzmanlarına ve hastane personeline destek oluyor hem de günün sonunda hastalar ve aileleri için daha iyi bir deneyim yaratarak operasyonlara yeni bir bakış açısı getiriyor.
Hastane komuta merkezleri de NASA uzay merkezleri gibi mühendislik yöntemleri ve gerçek zamanlı bilgi sağlayan ileri düzey analizlerin yardımıyla kritik kararlar vermek için yetkilendirilmiş eş konumlu uzmanlar kullanılarak tasarlandı. Bu “görev kontrol cihazları” hızlı hareket ediyor, kendi kararlarını uyguluyor ve normal şartlarda geleneksel hastane ortamında imkânsız olarak görülen şekilde bakım ekiplerine yardımcı oluyor.
AdventHealth Orlando‘nun Baş Tıbbi Sorumlusu Yardımcısı Dr. Sanjay Pattani, “Klinik bakım hususunda bu komuta merkezinin sağladığı iyileştirilmiş koordinasyon hastalarca doğrudan anlaşılamayabilir” diyor. Pattani’ye göre hastalar ancak, bakım geçişlerinin sorunsuz olduğu ve hasta deneyiminin kolaylaştırıldığı daha güvenli bir ortama sahip olduklarını anladıklarında bunun etkisini hissedecek. Basit bir şekilde açıklamak gerekirse bu komuta merkezi, sadelik sunan bir gelişim.
Komuta merkezi modeli, hastanelerin yeni altyapı geliştirmek için zaman, eğitim ve maliyet yatırımı yapmasını zorunlu kılan tamamen yeni bir yöntemle çalışmasını ve hareket etmesini gerektiriyor. Tampa General Hastanesi, yedi aydır faaliyet gösteren merkezi sayesinde ortalama bir hastanın hastanede kaldığı süreyi yaklaşık yarım gün azaltmayı başardı.
Geçtiğimiz Ağustos ayında ziyaretçiler, GE Sağlık’tan TGH Tile tasarımcısı Ryan Mancl ile Tampa General Hastanesi’nin yeni CareComm Komuta Merkezini gezdi. Merkezde, hastaların hastanedeki süreçlerine ilişkin gerçek zamanlı verileri kullanarak karar süreci hakkında bilgi veren 38 düz ekran monitör bulunuyor.
Tampa General Hastanesi CEO’su John Couris’e göre bu teknoloji, klinik ekiplerinin ihtiyaçlarını hızlı bir şekilde gidermesini sağlıyor ve en çok ihtiyaç duyulduğu anda uygun araçların ve kaynakların sağlanmasına imkân tanıyor. Amaçları, klinisyenlere destek vermeyi sürdürülebilir ve çoğaltılabilir bir şekilde geliştirerek, daha iyi hasta bakımı sunmanın yollarını bulmaya devam etmek. Böylece sağlık hizmetlerinin içten dışa sunulma şekli gerçekten değişebilir. Bu teknoloji, bu yönde atılan bir adım.
Dünya çapında, hastanelerde maliyetleri düşürme ve kaliteyi artırma baskısı artmaya devam ediyor; sağlayıcılar, veri akışını yönetmenin daha iyi yollarını arıyorlar.Tam bu noktada ise dijital çözümlerin bolluğu, sağlayıcıların bu karmaşık ortamda yön belirlemelerine ve başarılı olmalarına yardımcı olmayı vadediyor. Komuta merkezi yaklaşımının bu sorunlarla mücadelede başarılı olduğu ise araştırmalarla da destekleniyor.
Klinik Komuta Merkezlerinin Sayısal Başarısı
Küresel araştırma firması KLAS’a göre hastane komuta merkezleri, iyileştirilmiş verimlilik, gelir artışı ve geliştirilmiş hasta memnuniyeti de dâhil olmak üzere önemli, pozitif sonuçları teşvik ediyor. Bu yöntemi benimsemek, geleneksel hastane modelini bozmaya ve sistemin çalışma şeklini sonsuza dek değiştirmeye istekli olmayı gerektiriyor. Bu anlamda yapay zeka kullanımı bir gereklilik halini alıyor.
Accenture tarafından yürütülen ankete katılan sağlık hizmeti yöneticilerinin %41’inin, yapay zekâyı gelişmekte olan teknolojiler arasında sıralamasını ve yapay zekânın gelecek üç yıl içinde kuruluşları üzerinde en büyük etkiye sahip olacağını beklemelerini göz önünde bulundurduğumuzda, yapay zekânın verimlilik açısından belirli sonuçları nasıl teşvik ettiğine işaret eden kanıtları sağlamak, buna inanan kişilerden oluşan bir ağ oluşturmanın kilit noktası.
GE Sağlık‘ın komuta merkezinin başarısını ölçmenin en iyi yollarından biri, üç yıl önce her şeyin başladığı yere bakmak.
Maryland‘in Baltimore kentinde bulunan Johns Hopkins Hastanesi 2016 yılında GE Sağlık’ın ilk NASA tarzı hastane komuta merkezini kurdu. O zamandan bu yana dünyaca ünlü hastane, durumu ağır hastalar için erişimi %78 oranında iyileştirdi; acil serviste bekleme süresini %35 oranında ve ameliyat sonrası bekleme süresini ise %70 oranında azalttı. Tüm bunlar, yatan hasta doluluk oranının %8 oranında artış gösterdiği 18 aylık bir dönemde gerçekleştirildi. Ertesi yıl Kanada’nın Toronto kentinde bulunan Humber River Hastanesive Oregon’un Portland kentinde bulunan ve eyaletteki tek akademik sağlık merkezi olan Oregon Health & Science University kurumuna bağlı OHSU Sağlık birimi de komuta merkezlerini açtı ve bunun akabinde önemli sonuçlar elde etti.
Maryland’in Baltimore kentinde bulunan Johns Hopkins Hastanesi, 2016 yılının Şubat ayında NASA tarzı komuta merkezi açan ilk tesis oldu. Hastane, bu ekosistemde hastane sevki ve bakımı lojistik merkezleriyle hâlihazırda yürütülenden farklı olan bu yaklaşımı benimseyen ilk tesis oldu
Humber River Hastanesi‘nin Kalite Komuta Merkezi, 35 ek yatağa tekabül eden oranda yatan hasta kapasitesini artırdı. Böylece koridorda tedaviyi, ek altyapı ve personel ihtiyacını ortadan kaldırdı. Bugün hastane, GE Sağlık‘ın NASA tarzı komuta merkezlerinden oluşan ekosistem içerisindeki lider yenilik ortağı hâline geldi. Merkez, bu ayın sonlarında tehlike riskini tespit etmek, zamana duyarlı faaliyetlerin zamanında gerçekleştirilmesini sağlamaya yardımcı olmak ve klinik anlamda kötüye gitme durumunun erken belirtileri konusunda uyarıda bulunmak için tasarlanan türünün ilk örneği analizleri uygulamaya alacak. Baş Bilgi Sorumlusu Peter Bak, hastaneleri mümkün olduğunca hatasız duruma getirmek gerektiğini söylüyor. Bu bağlamda “Komuta Merkezi”, risk durumlarını tespit etmeye, müdahale etmeye ve kötü sonuç alma olasılığını düşürmeye olanak tanıyor.
OHSU Sağlık birimi, akademik sağlık merkezi ve ortak kamu hastaneleri arasında bakımı koordine etmek amacıyla ülke genelinde komuta merkezini kullanan ilk sağlık sistemi. Oregon’un durumu ağır hastalarına bakım hizmeti sunan OHSU Sağlık, 2019 mali yılında pediatri için %99,8 ve yetişkinler için %98,2 kabul oranıyla hasta erişimini %6,4 oranında iyileştirdi. Tüm bunlar, yatan yetişkin hasta akut bakım doluluk oranının %90’dan %94’e çıktığı iki yıllık bir dönemde gerçekleştirildi.
Bu yıl GE Sağlık, NASA tarzı çalışan komuta merkezlerinden oluşan ekosistem sayısını üçten dokuza çıkaracak. 2020 yılına kadar Kuzey Carolina’nın Philadelphia kentinde bulunan hastane sistemleri ve Birleşik Krallık’ın Bradford kentinde bulunan Eğitim Hastaneleri NHS Vakfı da bu akıma katılarak çalışmalarını sürdürecek.
GE Sağlık Klinik Komuta Merkezleri CEO’su Jeff Terry’e göre hastane komuta merkezleri geleceğin akımı. Günümüzde bu merkezlerin kurulduğu hastane sayısı hızla artıyor; ve yalnızca birkaç yıl içinde komuta merkezleri, bakım sunma açısından bir EMR gibi gerekli hâle gelecek.