İstanbul’da 9-13 Ekim tarihleri arasında düzenlenen Dünya Enerji Kongresi (WEC), Türkiye ile Rusya arasında imzalanan Türk Akımı doğal gaz boru hattı anlaşması ile dünya gündemine geldi. Ancak enerji alanında yılın bu en önemli buluşması, sektörün bütün alanlarını kapsayan toplantılara sahne oldu. Sponsorları arasında GE’nin de olduğu kongrede enerjinin geleceğine dair öngörüler de paylaşıldı.
Enerjinin geleceğine ilişkin en kapsamlı tahminler, kongreyi organize eden Dünya Enerji Konseyi’nden (World Energy Congress – WEC) geldi. WEC’in İstanbul’da tanıttığı, “World Energy Scenarios – 2016” adlı raporda, enerji sektörünün bütün alt segmentlerin mevcut durumu gözden geçiriliyor, dünya demografisi ve teknolojik değişimler ışığında ekonomide olası dönüşümler hakkında çeşitli senaryolar ortaya konuluyor.
“Büyük dönüşüm”
25 ülkeden 70 WEC üyesinin katkısıyla üç yılda hazırlanan bu senaryolar, 2060 yılında kadar;
– Dünya nüfusunun artış hızının düşeceği,
– Devrimsel nitelikte teknolojilerin gelişeceği,
– Küresel çapta büyük çevre sorunları yaşanacağı ve ekonomik ve jeopolitik güçlerde kaymalar yaşanacağı temel varsayımları üzerine kurulu. Bu üç faktörün işaret ettiği gibi WEC uzmanları dünyanın gelecek 44 yılda “Büyük Dönüşüm” yaşayacağına inanıyor.
“Karşı karşıya olduğumuz tehditler ve fırsatlar çok büyük. Bunlara yanıt verebilmek için etkili ve verimli altyapıyı oluşturacak, yaratıcı şehir planlama çözümlerini gereken kararlılıkla uygulayacak politikalara ve ticari çerçeveye ihtiyacımız var.”
WEC Yönetim Kurulu Başkanı Marie-José Nadeau
WEC raporuna göre dünyada “Büyük Dönüşüme” neden olacak temel varsayımlar, enerji alanında 7 muhtemel sonuca yol açacak:
1- Enerji talebindeki artış hızı yavaşlayacak. Ama buna rağmen takvimler 2030 yılını gösterdiğinde enerji talebi dünyada tepe noktasına ulaşacak. Bu süreçte daha önce eşi görülmemiş teknolojilerin kullanılmaya başlanması ve devletlerin daha sıkı enerji politikaları izlemesiyle büyük verimlilik artışı yaşanacak.
2- Elektrik talebi 2060 yılına gelindiğinde iki katına çıkacak. Bu talebin, daha temiz enerji kaynakları ile karşılanması için kapsamlı altyapı yatırımları yapılması, bütün tüketicilerin bundan faydalanması için sistemlerin entegre edilmesini gerekecek.
3- Güneş ve rüzgâr enerjisinin yükselişi eskisinden de hızlı sürecek. Bu yükseliş, enerji sistemleri için yeni fırsatları ve aşılması gereken yeni engelleri beraberinde getirecek.
4- Kömür ve petrole talep birkaç yıl içinde doruk noktasına ulaşacak. Alternatif kaynaklara yönelim hızlanacak.
5- Gelecek enerji sistemlerinin karbon salınımının azaltılmasında, aşılması gereken en zorlu başlık ulaştırma olacak.
6- Global ısınmanın 2 dereceden daha fazla artmasını engellemek için sıra dışı ve sürekli bir çaba gerekecek ve bu süreç çok pahalıya mal olacak.
7- Enerjide dengelerin sürdürülebilmesi için küresel iş birliği, sürdürülebilir büyüme ve teknolojik inovasyon arasında denge sağlanması gerekecek.
Modern Caz, Bitmemiş Senfoni, Hard Rock
WEC “World Senarios 2016” raporu, 2060 yılına kadar enerji alanında görülmesi muhtemel temel değişiklikleri sıraladıktan sonra, enerji liderlerinin tercihlerine göre şekillenecek üç farklı senaryo sunuyor. Farklı müzik türlerine göre adlandırılan bu senaryolarda temel farklılıklar şöyle:
Modern Caz: Bu senaryoda enerji politikalarına serbest piyasa mekanizmaları yön verir. Temel kaygı enerjiye erişimi artırırken maliyetleri azaltmaktır. Bunun için teknolojik yeniliklere öncelik verilir.
Bitmemiş Senfoni: Bu senaryoda enerji politikalarına devletler yön verir. Temel kaygı küresel iklim değişikliğinin önüne geçen sürdürülebilir enerji sektörüne sahip olmaktır. Enerji politikalarının sürdürülebilir olması için uluslararası iş birliğine önem verilir. Enerji alanında uzun vadeli uluslararası politikalar geliştirilir ve bunlar koordineli biçimde uygulanır.
Hard Rock: Bu senaryoda enerji politikalarına kısmen devletler kısmen ise piyasa mekanizmaları yön verir. Uzun vadeli planlama yoktur. Yerel enerji ihtiyaçlarına en uygun görülen kısa vadeli politikalar yürütülür. Uluslararası iş birliği güdülmez.
Bu üç senaryo ile WEC uzmanları tercih edilen politikalara bağlı küresel enerji sistemi için üç olası rota öngörüyor. WEC’e göre “Büyük Dönüşüme” yol açacak temel varsayımlar bu üç politika tercihine göre sonuçlar doğuracak.
Enerjinin Geleceği yazı dizisinin ikinci bölümü, gelecek hafta GE Türkiye Blog’da olacak.