15.000 kilometrelik kesintisiz Avustralya-Avrupa yolculuğu yapan QANTAS havayolları, 24 Mart’ta tarihe geçti. Bu gün sadece QANTAS için değil, okyanusu geçen 787 Dreamliner uçağının üreticisi Boeing ve bu uçağa güç veren GEnx jet motoru için de tarihi öneme sahip.
Dreamliner ve GEnx ikilisi için bu yılın ilk yarısı epey yoğun geçti. Geçtiğimiz aylarda American Airlines, tamamı GEnx’ten güç alan 47 yeni Boeing 787 Dreamliner siparişi verdi. Toplam değeri 6,5 milyar doları bulan bu anlaşma 20 yıllık bir hizmet sözleşmesini de içeriyor. Dünyanın en büyük havayolu şirketlerinden biri olan Türk Hava Yolları (THY) da filosunu genişletirken bu ikiliyi tercih etti. 5 tanesi opsiyonlu, 30 adet 787 Dreamliner siparişi veren THY, bu uçaklara güç vermesi için GEnx’i seçti. Gelişmeler sadece bu iki havayolu şirketiyle de sınırlı değil. Hawaiian Airlines 10, kiralama şirketi AerCap ise 15 adet GEnx-1B jet motoruna sahip 787 Dreamliner siparişi verdi.
GE Havacılık, GEnx uçak motorunu üretmeye 15 yıl önce başladı ve bu süreçte 2.000’den fazla GEnx jet motoru sattı. Bu rakam GEnx’i tarihteki en hızlı satılan yüksek itişli geniş gövde GE jet motoru yaptı.
Boeing, 787 Dreamliner uçaklarının büyük parçalarını hafif karbon fiber kompozitlerden tasarladı. Bu malzeme GEnx jet motorunun kasasında ve fan kanatlarında da kullanılıyor. İkilinin bu uyumu 787 Dreamliner uçaklarına, diğer uçaklara göre %20 yakıt tasarrufu ve CF6 jet motorlu uçaklara göre %15 düşük karbondioksit salınımı gibi faydalar sağlıyor.
GEnx, Türk havacılığının hiç de yabancısı olmadığı bir motor. Gebze’deki Türkiye Teknoloji Merkezi ve bu merkezde çalışan 400 mühendis, diğer ticari, askeri ve endüstriyel motorların yanı sıra GEnx motorunun tasarlanmasına da destek verdi. Ayrıca 33 yıl önce kurulan ve GE’nin %46 ortağı olduğu TUSAŞ Motor Sanayii A.Ş. (TEI), GEnx’de bulunan 40’a yakın parçanın imalatçısı ve GEnx’in en büyük tedarikçisi.