Akıllı şebekelerin yaygınlaşması, elektrik kesintilerinin azalması, kesinti sürelerinin kısalması, iş kazalarının azalması, işletme maliyetlerinde tasarruf sağlanması gibi birçok faydayı beraberinde getiriyor. Aynı zamanda akıllı şebekeler, Türkiye’nin 2023 enerji hedefleri için oldukça önemli olan yenilenebilir enerji uygulamalarının şebeke sistemine entegrasyonunu da oldukça kolaylaştırıyor. CNN Türk Ekonomi Müdürü Emin Çapa, üretilen elektriğin çok daha verimli bir şekilde kullanılabilmesini sağlayan akıllı şebeke sistemlerini CNN Türk ekranlarındaki Dijital Sanayi programının beşinci bölümünde inceledi.
Akıllı şebeke sistemlerinin faydaları arasında şebeke dayanıklılığının artması, gelişmiş ve gerçek zamana yakın ölçüm altyapılarının oluşması, işletme maliyetlerinde tasarruf sağlanması, kullanılan elektriğin kalitesinin artması ve enerji alım maliyetlerinin düşmesi ve şebekelerin kendi kendini onaracak bir yapıya kavuşması gibi maddeler bulunuyor.
GE’nin bu alanda Türkiye’deki en önemli girişimi TREDAŞ’ın (Trakya Elektrik Dağıtım A.Ş.) verimliliğini artıracak olan akıllı şebeke anlaşması. Bu anlaşma kapsamında GE, bütünleşik bir otomasyon sistemi sunan Operasyon Merkezi’ni hayata geçirdi. GE ile TREDAŞ arasındaki sözleşme, Operasyon Merkezine ek olarak, altı yıl boyunca bakım ve destek sağlanmasını ve 32 dağıtım merkezinin yenilenmesini de kapsıyor.
GE Türkiye’nin TREDAŞ Operasyon Merkezi ile sunduğu stratejik hedefler:
- Tüketici enerji kesintilerinin azaltılması.
- Gelişmiş optimizasyon ve analiz teknikleri uygulayarak teknik ve teknik olmayan kayıpların azaltılması.
- Verilen enerji ile tüketici talebini karşılamak ve tüketicilere toptan elektrik taahhüdü ve elektrik temini ile ilgili sözleşme yükümlülüklerinin kontrolü amacıyla elektrik dağıtımının kontrol edilmesi.
- Arıza halinde elektrik şebekesinin otomatik restorasyonu ile tedarik sürekliliğinin arttırılması,
- Şebeke tesis ve varlıkların bakımı sırasında emniyetin iyileştirilmesi.
- Yetkili kişiye talep üzerine şebeke durumu bilgilerinin elektronik olarak sağlanması.
- Ekip iş birliği, bilgi bütünlüğü ve standartlaştırılmış veri işleme uygulaması yoluyla iş gücü verimliliğinin ve kalitenin artırılması.
Günlük hayatta kullandığımız ya da evlerimize bulunan elektronik cihazların sayısı artsa da genel olarak tüketici elektriği, toplamda tüketilen enerjinin daha küçük olan bölümü. Elektrik tüketiminin en ciddi boyutlara ulaştığı yerler ise fabrikalar, yani üretim yapan sanayi tesisleri. TREDAŞ’ın 1 milyon abonesi bulunuyor. Bunun büyük bir bölümü vatandaşlardan oluşsa da tüketim olarak bakıldığında toplam tüketimin %65’i belirtilen sanayi tesisleri tarafından gerçekleştiriliyor. Bu tesisler içinse kesintiler ciddi bir verim kaybına sebep oluyor. Bir üretim bandının süresi bilinmeyen bir elektrik kesinti ile durması bütün üretim sürecini etkiliyor. Akıllı Şebeke Sistemleri bu noktada da devreye giriyor ve oldukça hızlı bir şekilde problemin çözülmesi sağlanıyor çünkü arızanın hangi nedenden ve nerede olduğunun tespiti oldukça hızlı bir şekilde belirlenebiliyor. Bunun içinse GE’nin dijitalleşme ile birlikte her alanda kullandığı dijital ikiz modeli kullanılıyor. Bütün şebeke sisteminin tüm detaylarını barındıran dijital ikiz, her konuda öngörü sağlayarak birçok arıza oluşmadan müdahale şansı sunuyor. Arıza anında giderilemese bile sorunun ne zaman çözülebileceğine dair öngörü, yine üretim yapan tesislerin vardiyalarını buna göre ayarlamaları için oldukça önemli.
Tüketici elektriğinin iletiminde yaşanan aksaklıklar ise başlıca konfor temelli sorunlar oluşturuyor. TREDAŞ’ın akıllı şebeke sistemi sayesinde yine elektrik iletiminde bir sorun yaşandığı takdirde kaç hanenin bu arızadan etkilendiği, sorunun ne kadar sürede çözülebileceği gibi bilgiler dijital ikiz sayesinde anında görüntülenebiliyor. Ayrıca yakın zamanda abonelerle bu bilgilerin web sayfası ve cep telefonu uygulamaları ile de paylaşılması planlanıyor.
Emin Çapa’nın CNN Türk ekranlarında cuma günleri saat 08:45’te sunduğu ve tekrarının cumartesi günleri 15:25’te yayınlandığı Dijital Sanayi programının beşinci bölümünü buradan izleyebilirsiniz.