Skip to main content
header-image
sürdürülebilirlik

Bilim Dünyasındaki 5 Yeni Gelişme

March 29, 2022

Yapay Zekâya Sahip Kuluçka Makinası
ge bilim1
Çinli araştırmacılar, laboratuvarda embriyo yetiştirmek için yapay zekâya sahip bir kuluçka makinesi icat ettiler. Futurism raporlarına göre kendisini izleyen, kendisini düzelten bir robotik rahim hamilelik ve doğum tehlikelerini ortadan kaldırabilir ve doğum oranlarının azaldığı bir ülkede doğurganlığı potansiyel olarak artırabilir. Buluş, test tüpü embriyolarının fetüslere dönüştüğünü izleyen etkili bir şekilde hazırlanmış bir dadı kamerası. Üç seviyeli büyütme ile çevrimiçi izleme sistemi, gelişimi izlemek için morfolojik değişiklikleri tespit ediyor. Journal of Biomedical Engineering'de yayınlanan deneylerde sistem, Futurism'e göre besinle dolu bir sıvıda fare embriyolarının sıralarını izledi ve beslenme ortamını gerektiği gibi ayarladı.
Uzay Yaratıcıları
ge bilim2
Cornell Üniversitesi araştırmacıları, astronotların uzayda ihtiyaç duydukları şeyleri 3D olarak basmalarını sağlayacak bir modelleme programı geliştirdi. Uzayda 3D baskı yapılması, ekiplerin acil durum onarımları için isteğe bağlı parçalar oluşturmalarına olanak tanıyacak. Yazılımı tasarlayan doktora öğrencisi Terrence Moran, "bu kabiliyetin NASA'nın derin uzay araştırmaları ve Mars'a gitme konusunda yapmak istediği şeyler için oldukça kritik olduğunu" söylüyor. Burada yeryüzünde bile, 3D baskı nispeten yeni bir teknoloji. Yerçekiminin ve büyük sıcaklık dalgalanmalarının olmadığı uzayda, süreç daha da zorlayıcı ve hataya yer yok. Laboratuvar başkanı Derek Warner, "Uzayda olduğunuzu ve bir parçaya ihtiyacınız olduğunu varsayalım." diyor ve ekliyor: "Sadece parçayı çizecek ya da bir CAD dosyasını 3D yazıcınıza yükleyecek ve basacak olsaydınız, muhtemelen işe yaramazdı. Çünkü 3D baskı o olgunluk düzeyinde değil." Geçen yıl Uluslararası Uzay İstasyonu'na kurulan yapay zekâ özellikli HPE Spaceborne Computer-2'ye yüklenen Cornell yazılımı, baskının farklı koşullar altında ne kadar iyi (veya kötü) olacağını başarıyla öngördü.
Kanseri Komaya Sokmak
ge bilim3
Yeni bir ilaç, kanserli hücreleri uyutarak kanserin tekrar etmesini önleyebilir. Tedaviden sonra bile kanser hastaları, aynı yerde ya da metastaz olarak adlandırılan vücudun başka bir yerinde tümörlerin yıllar sonra tekrar nüksetmesiyle karşılaşabiliyorlar. Kanserin nüksetmesinin, tedaviden kaçan uykudaki kanser hücrelerinin "uyanması" ve çoğalmasının bir sonucu olduğuna inanılıyor. New York'taki araştırmacılar, bu fenomeni kontrol ediyor gibi görünen NR2F1 adlı bir protein tanımladılar. NR2F1'i güçlendiren bir ilaç buldular ve genellikle metastazlara yol açan kanserli farelere verdiler. Orijinal tümörler çıkarıldıktan sonra yenileri ortaya çıkmadı ve kalan birkaç kötü huylu hücre uykuda kaldı. Ekibi Journal of Experimental Medicine'da bir makale üzerinde işbirliği yapan Mount Sinai'deki Icahn Tıp Fakültesi'nden Maria Soledad Sosa, " NR2F1'i aktive eden ilaçlar özellikle meme kanserinde yararlı olabilir" diyor.
Dev Adımlar
ge bilim4
İsviçre'deki araştırmacılar, üç felçli hastanın neredeyse anında yürümesini, yüzmesini ve bisiklete binmesini sağlayan yapay zekâ destekli bir omurga implantı yarattılar. Önceki araştırmalar, elektriksel uyarının bir süre sonra felçli insanlara yardımcı olabileceğini gösterdi. Ancak bu çalışmada, çalışmanın yaratıcı ortağı olan Grégoire Courtine, "her üç hasta da implantları aktive edildikten sonra sadece bir gün içinde ayakta durabildi, yürüyebildi, pedal çevirebildi, yüzebildi ve gövde hareketlerini kontrol edebildi" diyor. 2018'de ekip, elektriksel olarak uyarıcı omurilik nöronlarının belden aşağısı felç olan bir kişinin tekrar yürümesini sağlayabileceğini gösterdi. Nature Medicine'da yayınlanan bu son çalışma için, bacak kaslarını harekete geçiren sinirlerin üzerine doğrudan omuriliği uyaran bir cihaz yerleştirdiler. Beyin cerrahı Jocelyne Bloch, "Buradaki atılımımız, tam olarak omurilik sinir köklerine karşılık gelecek şekilde düzenlenmiş elektrotlarla daha uzun, daha geniş implante edilmiş uçlardır" diyor ve ekliyor. "Bu bize belirli kasları düzenleyen nöronlar üzerinde kesin kontrol sağlıyor." Cihazdaki elektrotlar, yapay zekâ programlamasına göre farklı aktiviteler için belirli bir sırayla kasları ateşliyor. Kablosuz uzaktan kumandalar, kullanıcıların önceden programlanmış hareketlerini bir düğmeye basarak kontrol etmelerini sağlıyor.
Düşük Bütçe ile Temiz Su
ge bilim5
MIT'deki (Massachusetts Institute of Technology) ve Çin'deki araştırmacılar, sadece 4 dolarlık malzemelerle tüm bir aileye içme suyu sağlayabilecek basit bir suyu tuzdan arındırma yöntemi icat ettiler. Dünya nüfusunun yaklaşık üçte ikisi, yılda en az bir ay su kıtlığıyla karşı karşıya kalıyor. Mevcut tuzdan arındırma yöntemleri ya güvenilir elektrik gerektiriyor (genellikle dünyanın su sıkıntısı çeken bölgelerinde bulunmuyor) ya da tuz birikmesi nedeniyle kısa ömürlü oluyorlar. Araştırma ekibi, buharlaşmaya güç sağlamak için sadece güneşin ısısına ihtiyaç duyan pasif tuzdan arındırma için yeni bir tasarım ortaya çıkardı. Tipik güneş tuzdan arındırma sistemleri, suyu çekmek için fitil yapılarına ihtiyaç duyuyor ve hızla tuzlu kalıntılarla tıkanabiliyor. Araştırmacılar, bunun yerine bir tankın veya yapay gölün yüzeyindeki ince bir su tabakasını aşağıdaki su kütlesinden ayıran geçirgen bir bariyer oluşturdular. Yüzey suyu buharlaştıkça, üst katman aşağıdaki rezervuardan daha yoğun bir hale gelir ve tuzlu suyu seyrelteceği yere kadar aşağı iter. Araştırmacılar, cihazlarının 1 metrekarelik bir versiyonunun (birkaç dolar değerinde poliüretandan yapılmış, üst kısmı siyaha boyanmış ve 2.5 milimetre delikler açılmış) bir ailenin günlük su ihtiyacını karşılayabileceğini tahmin ediyorlar.

Categories
tags